Anı ( hatıra) nedir?

ANI (HATIRA)
Bir yazarın
kendisini yaşadığı ya da tanık olduğu olayları, sanat değeri taşıyan bir
üslupla anlattığı yazılardır. Otobiyografi ile karıştırılabilen anı, ondan dışsal
olaylara verdiği önem nedeniyle ayrılır. Anıda kişisel yaşam izlenimlerinin
yanı sıra bu izlenimlerin dış boyutları da geniş olarak yer alır.
Otobiyografide yazar öncelikle kendilerini konu edinirken, anı yazarları
çoğunlukla çeşitli tarihsel olaylarda rol oynamış ya da bu olayların yakın
gözlemcisi olmuş kişilerdir. Bu kişilerinde yaşadığı şeyleri bir defter ya da
bir kâğıda aktarmasıdır.

Anılar geçmişte kalmış olayların gizli, bilinmeyen
yönlerine ışık tutukları gibi , yazıldıkları dönemin koşullarını yansıtırlar. ,
Ayrıca yazarın yaşamı, zevkleri, çalışmaları, ilişkileri ve psikolojik durumu
hakkında da bilgi verirler. Anı, gazete ve dergilerin bir-iki sütununu
aşmayacak çapta hazırlanabileceği gibi, yayın organlarının birkaç sayısında
bölüm bölüm yayınlanacak uzunlukta, hatta bir kitap halinde de yazılabilir. Anılarda, yazarın kişisel bakışı söz konusudur.


Gerçek bir yaşantıdan kaynaklanan anı yazılarını kaleme alanlar sadece,
yazarlar, sanatçılar, edebiyatçılar değildir. Hatla bunlardan çok, imparatorlar,
krallar, seçilmişler, üst düzey yöneticileri, politikacılar, işadamları,
komutanlar da anılarını yazmaktadır.
------------------------------------------------------------
--------------------------------------------
Anı Yazılarının içeriklerine Göre
Çeşitleri

1. Savaşlar, toplumsal ve siyasal olaylarla, devletler arasındaki ilişkiler ve
bu ilişkilerde görev almış kişilerin anıları çoğu kez ''siyasal anılar'' olarak
adlandırılır

2. Edebiyatçıların, sanatçıların kendi yaşamlarının içinde yer aldığı sanat ve
edebiyat akımlarına ya da dönemiyle ilgili anılara ise genellikle ''yazınsal
anılar'' denir.

Hüseyin Cahit Yalçın, Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun anıları gibi...





Anılar konularına, yazarının kişiliğine ve amacına göre de
adlandırılmaktadırlar. , Anıları ister siyasal, ister yazınsal, ister başka
boyutlu olsun genelde iki türde toplayabiliriz:

1. Belirli bir dönemle ilgili anılar,
2. Bir dönem ya da belirli olaylar içinde yer almış kişileri tanıtmaya yönelik
anılar.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Hatıra türü, eli kalem tutan her insanın özellikle gençlik yıllarında yazmaya
teşebbüs ettiği bir çeşit kalem denemelerinin ürünü olarak ayrı bir rol
üstlenmiştir. Bu türden eserlerde hatıralar bazen aynı olaya şahit olanların
beyanları ve elde bulunan yazılı belgelerin sunuşuyla renklendirilir.

Toplumda çok önemli roller almış, milletlerin kaderine yön vermiş kişilerin bu
tür eser yazmalarının toplumun geçmişini birinci elden öğrenmesine çok büyük
bir destek olacağının bilinciyle hareket etmeleri gerekir. Tanzimat devri
edebiyatının önde gelen isimlerinin özellikle yurtdışında bulundukları
dönemlere ait hatıraları olmasaydı, o dönemin pek çok önemli olayı bizim için
karanlıkta kalacaktı.